نجوم و کیهان‌شناسی

سیستم زمین- ماه از برخورد جسمی به زمین، که تصور می­شود حدود 10% زمین جرم داشته است، در اوایل شکل­گیری منظومه شمسی پدید آمده است. قسمتی از جرمِ به ­هم ­چسبیده به فضا پرتاب شد و ماه را، بسیار نزدیک­تر به زمین از فاصلۀ کنونی، به­وجود آورد. با توجه به این­که جرم و اندازۀ نسبی ماه قابل مقایسه با زمین است، گاهی این دو را مانند یک «سیاره دوتایی» تصور می­کنند.

گازهای خروجی از آتشفشان­ها جو ثانوی زمین را ایجاد نمود و با میعان بخار آب، اقیانوس­ها به­وجود آمدند. مقداری آب اضافی نیز از برخورد دنباله­دارها فراهم شد. حدود 4 ملیارد سال قبل حیات پدید آمد، فتوسنتز انرژی خورشیدی را به دام انداخت و محصول جانبی آن، اکسیژن، در جو انباشته شد. در پی آن، لایه­ای از اوزون شار تابش فرابنفش را کاهش داد و بقای انواع گوناگون حیات بر زمین را امکان­پذیر ساخت. سطح زمین با حرکت صفحات آن شکل گرفت و با تشکیل قاره­های پهناوری چون پانگه­آ^[1]، گونه­های جانداران توانستند برآن ساکن شوند.

در عصر کامبریَن (Cambrian)، پس از دورۀ سرمای شدیدی که باعث بخبندان  زمین شد، گونه­های چندسلولی حیات شروع به رشد و نمو کردند. در فاصلۀ 535 ملیون سال از آن زمان، 5 انقراض دسته­جمعی وجود داشته که منجر به مرگ بسیاری گونه­ها شده است. آخرین انقراض 65 ملیون سال قبل رخ داد، زمانی که یک سیارک یا دنباله­دار، با قطر حداقل 10 کیلومتر، دهانه چیکسولاب (Chicxulub) را در شبه جزیره یوکاتان مکزیک ایجاد کرد. غبار ایجاد شده نور ورودی خورشید به زمین را کاهش داد و به دنبال آن رشد گیاهان کند شد.  شاید این یکی از دلایل مرگ دایناسورها و 70% گونه­های حیات در آن زمان بوده است^[2]. پستانداران کوچکی جان سالم به­در بردند، و نهایتاً با تکامل آنها انسان پدید آمد.

کتاب "درآمدی بر نجوم و کیهان شناسی" صفحه ۱۱۸ و ۱۱۹

The Earth–Moon system was formed when an object, thought to have had a
mass of  about 10% that of  the Earth, impacted with it soon after the formation
of  the Solar System. A portion of  the combined mass was thrown off 
into space and formed the Moon, initially far closer to the Earth than now.

As the   Moon’s relative mass and size is comparable with that of  the Earth the two are
sometimes thought of  as a ‘double planet’.
The name Earth derives from the Anglo-Saxon word ‘erda’ meaning ground or
soil. This became ‘eorthe’ in Old English and then ‘erthe’ in Middle English. Finally,
from around 1400, the name Earth was used – the only planetary name not derived
from Greek and Roman mythology.
Out-gassing from volcanoes produced its secondary atmosphere and water
vapour condensed to form the oceans, with additional water provided by the impact
of  comets. About 4 billion years ago a self-replicating molecular system – life – arose.
Photosynthesis allowed the trapping of  solar energy and the by-product, oxygen,
accumulated in the atmosphere. A resulting layer of  ozone reduced the flux of 
ultraviolet radiation on the surface which allowed life forms to survive on land.
The surface of  the Earth has been shaped by plate tectonics – the movement of 
sections of  the crust across the underlying magma – which at times formed vast
continents such as Pangaea which allowed species to colonize much of  the surface.
In the Cambrian era, which followed a period of  extreme cold when much
of  the Earth was covered in ice, multicellular life forms began to flourish. In the
∼535 million years since then, there have been five ‘mass extinctions’ when many
species died out. The last of  these was 65 million years ago when a large asteroid or
comet of  at least 10 km in diameter formed the Chicxulub crater on (and offshore
of) the Yucatan Peninsular in Mexico. The dust produced would have reduced the
amount of  sunlight reaching the ground and hence the growth of  vegetation.
This may have been one of  the causes of  the demise of  the dinosaurs at about this
time along with ∼70% of  all species then living on the Earth. Shrew-like small
mammals were spared and their evolution finally gave rise to human beings.

"Introduction to astronomy and cosmology" page 92 and 93