پیشگفتار کتاب درآمدی بر نجوم و کیهانشناسی
پیشگفتار مترجم
بهنام آفریدگار بیهمتا
کتاب حاضر نتیجه سخنرانیهای نویسنده، آقای یان موریسون، برای دانشجویان سال اول فیزیک و ستارهشناسی در دانشگاه منچستر است. هر چند که تاکنون کتابهای بسیاری در موضوع نجوم به رشته تحریر درآمده؛ اما به علت گستردگی مطالبی که در آن مطرح است، معمولاً کتابهای نجومی تنها در یک یا چند شاخه به بحث مینشینند. طبیعی است که پرداختن به تمام جوانب ستارهشناسی، اخترفیریک و کیهانشناسی در یک کتاب ممکن نیست؛ اما از طرفی مسائلی در هر شاخه مطرح است که دانستن آن برای علاقهمندان مبتدی که قصد ورود به این عرصه و یا آشنایی با آن در حد اطلاعات عمومی را دارند جالب است. بیگمان کتاب حاضر را میتوان از معدود کتابهایی دانست که موضوعات مختلف را در حد مقدماتی به خوبی مطرح کرده است؛ ضمن اینکه با توجه به تسلط نویسنده و بهروز بودن وی، آخرین نظریات، دستآوردها و نوآوریها معرفی شدهاند. (کتاب در سال 2008 منتشر شده و مطالب آن تا آن تاریخ بهروز میباشد.) بدیهی است که پرداختن به تمام این موضوعات حتی در سطح مقدماتی، کتابی بسیار قطورتر را میطلبد؛ اما از هنرهای آقای موریسون در این کتاب آن است که خواننده را به تحقیق وا میدارد نه آنکه صرفاً نتایج را در اختیار وی قرار دهد و این هنری است که هر معلمی را سزاوار است[1].
از آنجا که برخی عبارات تخصصی انگلیسی در فارسی بهصورتهای مختلفی ترجمه شده است؛ همچنین جهت دسترسی آسان خوانندگان به منابع موجود در اینترنت، تا آنجا که ممکن بوده معادل انگلیسی لغات و عبارات در کنار ترجمۀ آنها آورده شده است. این عبارات در واژهنامهای مستقل در آخر کتاب نیز جمعآوری گردیده است. ضمناً برای کاستن از هزینۀ چاپ و بالطبع قیمت کتاب، تمام تصاویر رنگی بهصورت سیاه و سفید چاپ شده است. بدیهی است علاقهمندان بهراحتی میتوانند این تصاویر زیبا را از اینترنت دریافت نمایند.
وظیفۀ خود میدانم از تمام عزیزانی که من را در آماده شدن این کتاب یاری نمودند، تشکر نمایم. بهویژه نهایت سپاس خود را به استاد گرانقدر جناب آقای دکتر ریاضی، استاد فیزیک دانشگاه شیراز، تقدیم میکنم چرا که علاوه بر افتخار شاگردی و کسب دانش در محضرشان، در ترجمۀ برخی عبارات تخصصی از راهنماییهای ایشان بهره بردم.
تمام تلاشم بر این بوده است که ضمن رعایت حسن امانتداری در انتقال مطالب، ترجمهای شیوا و روان، مطابق با زیباییهای زبان فارسی ارائه شود. امیدوارم که خوانندگان فرهیخته، کاستیها را به دیدۀ اغماض بنگرند.
علیرغم چندین مرتبه مرور کتاب، امکان لغزش در ترجمه و نگارش وجود دارد لذا ضمن پوزش از خطای احتمالی، از تذکر خوانندگان محترم سپاسگزار خواهم بود.
غلامرضا شاهعلی
پاییز 89
gshahali@gmail.com
[1] - چه زیبا و بهجا است این سخن از استاد شهید مرتضی مطهری: « من ستایشگر معلمی هستم که اندیشیدن را به من آموخت، نه اندیشهها را»؛ روحش شاد.